အီဂျစ်နိုင်ငံရှိ 'ကော့်တစ်ပ်' ကက်သလစ်ဘာသာ၀င်များဆရာတော်သစ် (၂) ပါးရရှိ

အီဂျစ်နိုင်ငံရှိ 'ကော့်တစ်ပ်' ကက်သလစ်ဘာသာ၀င်များဆရာတော်သစ် (၂) ပါးရရှိ

အီဂျစ်နိုင်ငံသည် ဓမ္မဟောင်းကျမ်းစာအရ အီစ္စရေးလူမျိုးတို့နှစ်ပေါင်းရာနှင့်ချီ၍ ကျွန်ခံခဲ့သောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ထို့အတူ ဓမ္မသစ်ကျမ်းစာ၌လည်း ယေဇူးသူငယ်တော်မွေးဖွားပြီးများမကြာမီတွင် မင်းယုတ်ဟေရုဒ်၏သတ်ဖြတ်မှုရန်မှလွှတ်မြောက်ရန် သန့်ရှင်းသောအိမ်ထောင်စုသည် အီဂျစ်ပြည်သို့ထွက်ပြေးရှောင်တိမ်းနေခဲ့သည်။

အီဂျစ်နိုင်ငံသို့ယေဇူးသခင်အသက်အရွယ်ရလာပြီး တရားဒေသနာတော်ဟောကြားစဉ်ကကြွရောက်ခဲ့ခြင်းမရှိခဲ့သော်လည်း ယေဇူးသခင်ကောင်းကင်ဘုံသို့ပြန်လည်တက်ကြွသွားပြီးနောက် ယေဇူးသခင်၏အနီးကပ်တပည့်တော်ကြီးများမရောက်သွားနိုင်ခဲ့သော်လည်း သာသနာ့သမိုင်းများအရ ဧ၀ံ‌ဂေလိကျမ်းရေးသူ 'မာကု' သည်အီဂျစ်နိုင်ငံသို့သွားရောက်၍ဧ၀ံဂေလိတရားဟောကြားခဲ့သည်ဟုဆိုပါသည်။ ထို့ကြောင့် တပည့်တော်ကြီးခေတ်ကာလကစ၍အီဂျစ်နိုင်ငံ၌ခရစ်ယာန်များရှိနေခဲ့သည်။

အီဂျစ်နိုင်ငံမှခရစ်ယာန်များကို 'ကော့တစ်ပ်' ကက်သလစ်ခရစ်ယာန်များဟုခေါ် သည်။ ၄င်းတို့သည်လူနည်းစုများသာဖြစ်သည်။ ထိုလူနည်းစုကက်သလစ်ခရစ်ယာန်များသည် ယနေ့ဆရာတော်အသစ် (၂) ပါးရရှိကြောင်း ဒေသသာသနာ၏တာ၀န်ခံအကြီးအကဲဖြစ်သော ဆရာတော် Alexandria ကကြေညာခဲ့သည်။

ဆရာတော်လောင်းများမှာ ဖာသာရ် Thomas Esam William Bolos နှင့်ဖာသာရ် Faragalla Ayoub Matta Usama Shafik Akhnoukh တို့ဖြစ်ကြသည်။ ၄င်းတို့ (၂) ပါးအား Al Qusia နှင့် Assiut သာသနာအသီးသီးအတွက်ရွေးချယ်ခန့်အပ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

Qusia သာသနာ၏ဆရာတော်အဖြစ်ရွေးချယ်ခံရသောဖာသာရ်မှာ လက်ရှိ၌ လည်း သာသနာ၏တာ၀န်ခံအဖြစ်အမှုတော်ကိုထမ်းနေသူဖြစ်သည်။ သူ့အား (၁၉၆၇) တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။ သူသည်ဖီလိုဆိုဖီနှင့်သီဩလိုဂျီပညာရပ်များကို (၁၉၉၅) အထိ အီဂျစ်နိုင်ငံ၊ ကိုင်ရိုတွင်ဆည်းပူးခဲ့သည်။ ရဟန်းသိက္ခာထပ်ပြီးနောက် အီဂျစ်နိုင်ငံရှိ သာသနာအုပ်စုများစွာတို့၌ သာသနာ့အမှုတော်များကိုထမ်းဆောင်ခဲ့ဖူးသည်။ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီသို့လည်းတစ်နှစ်တာမျှသွားရောက်အမှုထမ်းခဲ့သည်။ သူသည် မိခင်ဘာသာစကားဖြစ်သောအာရမိုက်စကားအပြင် အင်္ဂလိပ်၊ အီတလီ၊ ပြင်သစ်ဘာသာစကားများကိုကျွမ်းကျင်စွာပြောဆိုနိုင်သူဖြစ်သည်။

Assiut သာသနာအတွက်ရွေးချယ်ခံရသောဖာသာရ် Akhnoukh ကို (၁၉၇၁) တွင်မွေးဖွားခဲ့သည်။ ရဟန်းဖြစ်သင်ကျောင်းသို့မ၀င်ရောက်မီက သူသည်လူမှုရေးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာဘာသာရပ်ကိုလေ့လာခဲ့သည်။

(၂၀၀၂) တွင်ရဟန်းသိက္ခာထပ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက်နိုင်ငံအတွင်းနှစ်အနည်းငယ်အမှုထမ်းပြီးနောက် ဩစတေးလျားသို့စေလွှတ်ပြီးမဲလ်ဘွန်းနှင့်ဆွီနီမြို့ကြီးများရှိ ကော့တစ်ပ်ကက်သလစ်ခရစ်ယာန်များ၏ ၀ိညာဉ်ရေးများကိုကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်စေခဲ့သည်။ လက်ရှိ၌သူသည် သူသာသနာပိုင်ဖြစ်လာမည့်သာသနာ၏လူသားအရင်း အမြစ်ဆိုင်ရာကော်မရှင်တာ၀န်ခံအဖြစ်အမှုထမ်းနေသည်။ သူသည် အင်္ဂလိပ်၊ ပြင်သစ်နှင့်အာရာဗီစကားကိုကျွမ်းကျင်စွာပြောဆိုနိုင်သည်။

အီဂျစ်နိုင်ငံရှိခရစ်ယာန်အများပိုင်းမှာ ကော့တစ်ပ်ဩသိုဒေါ့စ်ခရစ်ယာန်များဖြစ်ကြပြီး (၅) ရာစု၌ကျင်းပခဲ့သော 'ချာလ်စီဒန်အစည်းအ ဝေး' ၏ဆုံးဖြတ်ချက်များကြောင့် အမိကက်သလစ်သာသနာတော်ကြီးမှခွဲထွက်သွားခဲ့သောအဖွဲ့ဖြစ်သည်။ (၁၈) ရာစုနောင်းပိုင်း၌ လာတင်း၀ိနည်းကိုကျင့်သုံးသော သာသနာပြုများကြောင့်အချို့သော ကော့တစ်ပ်ဩသိုဒေါ့စ်ခရစ်ယာန်များသည် ရောမကက်သလစ်သာသနာအောက်သို့ပြန်လည်ခို၀င်လာခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် ကော့တစ်ပ်ကက်သလစ်ခရစ်ယာန်ဟုသတ်မှတ်ပေးခဲ့ရသည်။
အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၄င်းတို့သည်ကက်သလစ်ခရစ်ယာန်များဖြစ်သော်လည်း ကျင့်သုံးသော၀ိနည်းများမှာအနည်းငယ်ကွာဟသည်။

ယနေ့မျက်မှောက်၌ 'sui iuris' ၌ဘာသာတူပေါင်း (၁၈၇၃၀၀) ဦးရှိပြီး အီဂျစ်နိုင်ငံနှင့်အခြားသောနိုင်ငံများ၌လည်းမှီသင်းနေထိုင်လျှက်ရှိကြသည်။ လက်ရှိ၌ဒေသန္တာရသာသနာ၏အမြင့်ဆုံးအမှုတော်ကို Patriarch Ibrahim Isaac Sidrak ကဦးဆောင်လမ်းညွှန်လျှက်ရှိသည်။

အာဗီအေဘာသာပြန်-ဖာသာရ်ကလဲမင့်အားတယ်

Photo courtesy : SW News

https://bit.ly/3U505Df