ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်

ယနေ့ခေတ်ကြီးမှာကျွန်တော်တို့ရဲ့လူနေမှုစနစ်တိုင်းတက်လာတာနှင့်အမျှသဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တရားနှင့်ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်များရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအနုပညာများဟာချိန်းခြောက်ခံနေရတဲ့အပိုင်းမှာရှိနေပါတယ်။သဘာဝတရားနဲ့သက်ဆိုင်နေတဲ့အမွေအနှစ်များ၊ သမိုင်းနဲ့သက်ဆိုင်နေသောအမွေအနှစ်များ၊ ရိုးရာယဉ်မှုနှင့်သက်ဆိုငိနေသောအမွေအနှစ်များဟာနေ့စဉ်နဲ့ဆိုသလိုခေတ်သစ်လူအဖွဲ့အစည်းရဲ့ဝါးမျိုမှုကိုခံနေရပါတယ်။ လူသားတိုရဲ့မြို့ပြများတိုးတက်လာခြင်း၊ လူနေမှုအဆင့်အတန်းများမြင့်တက်လာခြင်း၊ အတိတ်ဆိုတဲ့ပြီးခဲ့အရာများကိုသိပ်တန်ဖိုးမထားတတ်ခြင်းတွေပါဝင်ပါတယ်။ လူအဖွဲ့အစည်းလက်ရှိအခြေအနေကိုပဲကြည့်ပြီးနေတတ်သလိုနထိုင်ကြမယ်ဆိုတဲ့စနှစ်လူအကြိုတ်ရေပေါ်ဆီလိုက်ရောပြီးအကြိုတ်လိုက်ကစည်းရုံးတတ်တဲ့ရိုတ်စားအာဏာရှင်များရဲ့အတွေများရဲ့ကြောင့်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များဟာထန်းလျက်လုံးခွေးရက်သလို့လုံးပါးပါူ လာခဲ့ပါတယ်။ မြို့ဟောင်းများတိုက်တာအဆောက်အအုံးအဟောင်းများကိုဖြိုဖျက်ပြီးမြို့သစ်များကိုတည်  ဆောက်ကြပါတယ်။ လူနေမှုအဆင့်အတန်းများမြင့်လာမှုဟာကောင်းမွန်တဲ့အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့လည်းတ ဖက်မှာရိုးရာယဉ်ကျေးျမှုများကိုထိမ်းသိမ်းဖို့ရာလိုအပ်ပါတယ်။ ဒေသတစ်ခုနိုင်ငံတစ်ခုရဲ့သမိုင်းများ။ အနုပညာရပ်ဝန်များ၊ ဗိသုကာလက်ရာများ၊ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများစတဲ့အမွေအနှစ်များကိုပေါင်းစပ်ပြီးထိန်းသိမ်းနိုင် ဖို့ကျွန်တော်တို့လို့အပ် ပါတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းဖို့ပြောဆိုတဲ့နေရာမှာရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများကို လည်းဆက်လက်ထိန်း သိမ်းဖို့ပါဝင်ပါတယ်။ဒေသတစ်ခုကိုလူသားတွေလေ့လာတဲ့နေရာမှာသဘာဝတရားများအပါအဝင် ဒီဒေသမှာရှိတဲ့လူတို့သက်ရှင်လုပ်ရှားရာ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း သမိုင်း ယဉ်ကျေးမှုထုံးတမ်းအစဉ်  အလာများကိုလည်လေ့လာ ပြီးပြုလုပ်ကျရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီထဲ့မှာဒေသခံများရဲ့အသုံးအဆောင်များ မူရင်းဘာသစ    ကားများလည်းပါဝင်ပါတယ်။ အတိတ်ကကိစ္စများကိုအတိတ်မှာထားခဲ့လို့မရတဲ့ထဲမှာယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ဆို  တာလည်းတခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါ တယ်။ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များရိုးရာများဟာဒေသတစ်ခုရဲ့ဂုဏ်ကိုတက်စေသလို့ပဲဆွဲ့ဆောင်မှုလည်းပေးပါတယ်။ လက်ရှိမှာလူအဖွဲ့အစည်းရဲ့စမ်းသစ်တည်ထွင်မှုတွေနဲ့အတူရိုူရာဝတ်စုံ တွေ၊ တေးဂီတများဟာအမျိုသားလက္ခဏာများအဖြစ်လူထုကိုသက်ဝင်လှုပ်ရှားစေပါတယ်နိုင်းထစေပါတယ်။    ခြုံပြီးပြေားရမယ်ဆိုင်ဒေသတစ်ခု ခြင်းကပ်ဖို့၊ လေ့လာဖို၊ နေထိုင့်ဖို့ စတဲ့အကြောင်းအရာတွေနဲ့ဒီဒေသကို  သွာရောက်တော့မယ်ဆိုရင် ဒီဒေသရဲ့ရိုးရာရင်ကျေးမှုတွေကိုပယ်ထားလိုရပါဘူးအသေအချာလိုက်နာရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်၊ မိတ်ဆွေအပေါင်းတို့ခင်ဗျာဒါပေမဲ့ယနေ့ခေတ်မှာကျွန်တော်တိုလူသားတွေရဲ့လူမှုစရိုတ်တိုးတက်လာမှုတွေကြောင့်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုထိမ်းသိမ်မှု တွေကျစဉ်းလာခဲ့ပါတယ်။ အသစ်အစမ်းများကိုတတ်မတ်တဲ့စိတ်၊ ဝယ်ယူသုံးဆွဲ့မှုကိုအားရကျေးနပ်တဲ့စနှစ်စျေးကွက်တခုကိုအခြေခံတဲ့စီပွားရေးပုံစံတွေကြောင့်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များကိုထိမ်းသိမ်းမှုဟာကျစဉ်းလာခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်မှာယဉ်ကျေးမှုအမျိုးအစာပေါင်းများစွာ   အကွယ်ပြောက်သွားခဲ့ရပြီးဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိအခြေအနေမှာ၊ လူအဖွဲ့အစည်းမှာဖြစ်ပေါ်နေတဲဲ့ပြသာနာများ ကိုပုံစံတစ်မျိုးထဲ့ကိုကြည့်ပြီးဖြေရှင်းလိုမရပါဘူ။ အတက်ပညာကိုပဲ့ဦးတည်ပြီးအဖြေရာလို့လည်း မရပါဘူး။ ဒေသခံသက်ကြီးဝါကြီးရိုးရာခေါင်းဆောင်များရဲတွေးအခေါ်များပါဆွေးနွေးဖို့ရာလိုအပ်ပါတယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်များရဲ့ဆွေးနွေးတိုင်ပင်မှုကိုလက်လှူရှုှု့ထားလို့လည်းမရပါဘူး။   ဒီလို့မှိုလက်လှူရှု့ထားခြင်းတွေကြောင့်ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများနဲ့ကျွန်တော်တို့ဟာတဖြေးဖြေးအလှမ်းဝေလာခဲ့ရတယ်။ တကယ်တော့နည်းစနှစ်အသစ်များဟာဒေသတစ်ခုအတွက်အန်ဝန်ခွင်ကြဖြစ်ပြီးးစားဖြစ်ပါတယ်။  ဒီဒေသရဲ့ရာသီဥတုနယ်မြေဖွဲ့စည်းပုံအနေမထားများဟာဒေသရဲ့လုပ်ထုံးလုပ်နာ်းများနဲ့အညီနှစ်ပေါင်များစွာရှင်သန်လာခဲ့ရပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မြန်မာဆောင်ပုဒ်တခုရှိပါတယ် စျေးသုံးကိုလဲအလွယ်နဲ၊  ရှေးထုံးကိုလဲမပယ်နဲ့ တဲ့ဒီစကားဟာတကယ်ကိုအဓိပယ်ရှိလှပါတယ်။ ဆက်လည်လုပ်ကိုငသင်သည်များကိုဆက်လည်လုပ် ကိုင်ထားပြီးတိုးတက်နေတဲ့လူအဖွဲ့အစည်းနဲ့ကိုင်ညီအောင်မွေးစားယူရမယ်လိုပြေားခြင်းပဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ အတတ် ပညာတစ်ခုထည်ရုပ်ဝါဒီထွန်းကားမှုတစ်ခုထဲ့ကိုပဲဦးတည်ဖြေရှင်းသွာမယ်ဆိုရင်တော့။ ကျွန်တော်တို့ဟာနောက်ပိုင်းမှာနောက်ဆက်တွဲ့ပြသာနာပေါင်းဆုံဖြစ်လာမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသတစ်ခုရဲ့အခွင့်အရေးရိုးရာယဉ်ကျေးမှု  များကိုဆက်လည်လိုက်နာဖို့ဒေသရဲ့သမိုင်းဆိုင်ရာအချက်အလက်များကိုကြိုတင်လေ့လာထားဖို့ရာအရေးကြီးပါတယ်။ ဒါမှလည်းကျွန်တော်တို့ဟာဒီဒေသရဲ့ယဉ်ကျေးမှု၊ ရိုးရာအဆောက်အဦးများကိုလေးစားလိုက်နာပြီးပူးပါင်းပါဝင်လှုပ်ရှားလာနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။  ဒေသတစ်ခုဘဝမြင့်တင်ရေးကိုလုပ်ဆောင်ကြမယ်လို့နံမည်တတ်ကြပေမဲ့လည်တကယ်တော့၊ ဒီဒေသရဲ့ကျင့်သုံးနေတဲ့ပုံစံတွေ၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို့ကျွန် တော်တို့ဟာထည့်တွက်ရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ တခါတလေးမှာဒီလိုသဘောမျိုးမရောက်ဖဲနဲ့ကူညီပံ့ပုံစံမျိုးရောက်ဖဲနဲ့   တိုးတက်မှုကိုလုပ်ဆောင်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်ဒီဒေသရဲ့ရှိရင်ဆွဲထုံးတမ်အစဉ်အလာများပျက်သုံးသွားရတာတွေလည်းရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့်ကျွန်တော်တို့ဟာဒေသတစ်ခုရဲ့ထုံးတမ်းအစဉ်လာများကိုလေးစားလိုက်နာဖို့ရန်လို့ပါတယ်။ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုပါဝင်တဲ့တိုးတက်မှုကသာဒီဒေသရဲ့တကယ်တိုးတက်မှုအစစ်အမှန်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ လို့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့်အတူဒေသတစ်ခုရဲ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်သယံဇာတများကိုကိုယ်ကြိုးအတွက်ထုပ်ယူသုံးဆွဲလိုက်ခြင်းဟာအတော်ကိုဆိုးဝါးတဲ့အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို့လုပ်လိုက်တာဟာဒေသခံများရဲ့အသက်ရှင်ရပ်တည်ရေးအတွက်အသုံးပြုနေတဲ့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဖျက်စည်ပြစ်လိုက်သလို့နဂိုရှိရင်ဆွဲ့လူမှုပတ်ဝန်းကျင်ထုံးတမ်းအစဉ်လာများကိုလည်းမိမိတို့ကြိုက်သလို့ပြုပြင်ပုံသွင်းလိုက်တာပဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများပ ပြောက်သွားခြင်းဟာကမ္ဘာတစ်ဝှမ်မှာရှိတဲ့သက်ရှိသတ္တဝါတစ်မျိုးမျိုးသစ်ပင်အမျိုးစာတစ်ခုတစ်ခုပြောက်ဆုံးသွာတာနဲ့အတူအတူပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့လက်ရှိကမ္ဘာမှာဒီလို့မျိုနဲ့ပြောက်ဆုံးသွားတဲ့ဘာသစကားများ၊ လူမျိုးစုများ၊ ရိုးရာအမွေအနှစ်အဆောက်အအုံပစ္စည်းများ ထုနဲ့ဒေးပဲဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာလည်းပျောက်ခါနီးနီးဖြစ်နေတဲ့ရိုးရာဒလေ့ထုံးတမ်အစဉ်အလာလူမျိုးစုများစွားရှိနေပါသေးတယ်။ ဒါဟာကျွန်တော်တို့အားလုံးဝိုင်းဝန်းဆောင်ရက်ရမဲ့တာဝန်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ မိတ်ဆွေများခင်ဗျာဒေသတစ်ခုအတွက်စီမံကိန်းကြီးများရေးဆွဲတော့မယ်ဆိုင်ရင်ဒီဒေသမှာရှိတဲ့ပုဂ္ဂုလ်မျာရဲ့အကြံပြုချက်၊ အဆိုပြုချက်တွေကိုတောင်းယူလက်ခံဖို့ရလို့အပ်ပါတယ်။  ဒါဟာဒေသခံများကိုလေးစားမှုပြုသလို၊ ဒေသခံလူအဖွဲ့အစည်းရဲ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုကိုလည်းလေးစာရာရောက်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်းအချို့လုပ်ပိုင်ခွင်ရှိသူများဟာလူနည်းစုအုပ်စုများကိုအသိအမှတ်မပြူခြင်ကြပါဘူ။ မိမိတို့ရဲ့လုပ်ပိုင်ခွင့်များကိုသာအဓိကထားပြီးလုပ်ဆောင်ကြတာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီအချို့သောလူနည်းစုများနေထိုင်ရာဒေများမှစီမန်ကိန်းကြီးများလုပ်ဆောင်ခြင်း၊ သတ္ထုတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများလုပ်ဆောင်ခြင်း၊ သစ်ထုလုပ်ရေးလုပ် ငန်းများလုပ်ဆောင်ခြင်းကြောင့် ဒီလူမျိုးစုများနေထိုင်နေရာများဟာဆုံးရှုံးရတတ်ပါတယ်၊ တကယ်တော့ဒီလူမျိုးစုများအတွက်ဒီနယ်မြေဟာရိုးရာဘိုးဘွားလက်ထက်ကထဲ့ရရှိထာတဲ့အမွေနှစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးလူသ  ဘာဝများတစ်မျိုးနဲ့တစ်မျိုလေးစာဆက်ဆံခြင်းဖြင့်အတူတခွါနေထိုင်သက်ရှင်တဲ့့ရှင်သန်ခြင်ဟာသဘာဝတရား တစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ အချို့သော်ကုမ္ပ္ပ္ပဏီများ၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသူပုဂ္ဂိုလ်များဟာမိမိတို့ဦးဆောင်ပြီးလူနည်းစုဒေသ    ခံများကိုမွေးရပ်မြေးများကနေစွန့်ခွာခိုင်းကြတာတွေလည်းရှိကြပါတယ်။ ဒေသခံတိုရိုးရာယဉ်ကျေးမှု ကြောင့်ဆောက်လုပ်ထားသည်အဆောက်အအုံးများ၊ ဘာသရေးဝတ်ပြုရာရပ်ဝန်းများ၊ အထိမ်းအမှတ်ပစ္စည်း များကိုလည်းဖြောက်ပြာက်ကြတာတွေလည်းရှိကြပါတယ်။ တခါတလေးမှာပြုပြင်မွန်းမာန်တာဟာလည်းနဂိုရှိရင်း  စွဲအမွေအနှစ်များကိုပျက်စည်းတတ်ပါတယ်။ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်များကိုကာကွယ်ထိမ်းသိမ်းခြင်းဟာပြင်ဆငါ ခြင်းပုံသွင်းခြင်မဟုပ်သလို့မူအရချမှတ်ပေးတဲ့လမ်းစဉ်တွေလည်းမဟုပ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့လည်းယနေ့ခေတ်မှာရှေး ဟာင်းရိုးရာယဉ်ကျေးမှုမျာဟာအမွေအနှစ်များဟာ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ပုံသွင်းခြင်းကိုခံနေရပါတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုကျွန်တော်အနေနဲ့တင်ပြပေးတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ မိတ်ဆွေအပေါင်းတိုခင်ဗျာကျွန်တော်ယခုတင်ပြခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးလေးဟာကျွန်တော်တိုရဲ့ပုတ်ရဟန်းမင်းကြီးဖရန််စစ်ရှင်မြတ်ရေးသားတော်မူသော်ဤကမ္ဘာမြေကြီး စိမ်းလန်းစိုပြေစေရမည်စာချွန်ပါ (အခန်း။ ၄ အပိုက်ခွဲ။ ၂ ) မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနှင့်ဆက်နွယ်နေသောအချက်ကိုကိုးကားပြီး ကျွန်တော်အနေနဲ့ပြန်လည်တင်ပြပေးခဲတာပဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ မိတ်ဆွေအပေါင်းလည်းသဘာဝတရားနဲ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုများကိုလေးစားလိုက်နာနိုင်သောပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်နိုင်ပါစေလို့ကျွန်တော်အနေနဲ့ဆု တောင်းမေတ္တာပို့သအပ်ပါတယ်။  ကျွန်တော်ဇော်နိုင်ဦးပါ